Wagi i miary
Długość |
od 12 do 13 cm |
Masa |
od 12 do 15 g |
Rozpiętość skrzydeł |
od 22 do 24 cm |
Opis zwierzęcia
Muchołówka żałobna (Ficedula hypoleuca) to niewielki, lecz zwracający uwagę ptak z rodziny muchołówkowatych, który można spotkać w lasach, parkach i ogrodach Europy, w tym również w Polsce. Charakterystyczna dla tego gatunku jest wyrazista, kontrastowa kolorystyka upierzenia, dzięki czemu muchołówka żałobna jest łatwo rozpoznawalna nawet przez osoby niezajmujące się profesjonalnie ornitologią.
Samce tego gatunku wyróżniają się czarnym upierzeniem z białymi plamami na skrzydłach i bokach ogona, co sprawia, że w locie są bardzo dobrze widoczne. Ich pierś i brzuch są białe, co dodatkowo kontrastuje z ciemnymi częściami ciała. Samice i młode ptaki mają mniej wyraziste barwy; ich upierzenie jest głównie brązowo-szare z jaśniejszym spodem ciała, co sprawia, że są mniej widoczne wśród liści i gałęzi.
Muchołówka żałobna jest ptakiem owadożernym. Jej dieta składa się głównie z much, komarów, motyli i innych małych owadów. Ptak ten często poluje w locie, z zaskoczenia atakując swoje ofiary, ale może również czatować na nie, siedząc nieruchomo na gałęzi. Swoją zdobycz łapie w powietrzu zręcznymi manewrami, co jest możliwe dzięki doskonałej zwinności i szybkości.
Okres lęgowy muchołówki żałobnej przypada na wiosnę i lato. Ptaki te są monogamiczne, a para wspólnie zajmuje się budową gniazda, które umieszczane jest w dziuplach drzew, skrzynkach lęgowych lub innych ukrytych miejscach. Samica składa od 4 do 7 jaj, które są następnie wysiadywane przez okres około dwóch tygodni. Młode są karmione przez oboje rodziców i opuszczają gniazdo po około dwóch tygodniach od wyklucia, choć przez pewien czas są jeszcze zależne od rodziców.
Muchołówka żałobna jest ptakiem wędrownym. Ptaki te spędzają zimę w Afryce Subsaharyjskiej, gdzie znajdują lepsze warunki do życia i obfitość pożywienia. Wiosną wracają do Europy, aby się rozmnażać. Ich migracje są imponujące, biorąc pod uwagę niewielkie rozmiary tych ptaków.
Zagrożenia dla muchołówki żałobnej to głównie utrata naturalnych siedlisk spowodowana działalnością człowieka, jak również stosowanie pestycydów, które zmniejsza dostępność pożywienia. Mimo tych zagrożeń, na chwilę obecną muchołówka żałobna nie jest uznawana za gatunek zagrożony. Wciąż jest stosunkowo liczna i szeroko rozpowszechniona, ale wymaga monitorowania, aby zapewnić ochronę jej siedlisk i zachować zdrowe populacje na przyszłość.