Wagi i miary
Długość |
od 60 do 70 cm |
Masa |
od 1,6 do 2,5 kg |
Rozpiętość skrzydeł |
150 cm |
Status zagrożenia
Opis zwierzęcia
Ścierwnik, znany również jako sęp egipski (Neophron percnopterus), jest fascynującym przedstawicielem rodziny sępów, należącej do rzędu szponiastych. To średniej wielkości ptak drapieżny, który można rozpoznać po jego charakterystycznym wyglądzie. Jego zasięg występowania jest dość szeroki – obejmuje południową Europę, Afrykę, aż po Indie. Jest to gatunek często spotykany w ciepłych, skalistych górskich terenach oraz na pustyniach.
Jedną z najbardziej charakterystycznych cech ścierwnika jest jego wygląd. Dorosłe osobniki mają jasne, niemal białe upierzenie, z wyjątkiem czarnych lotek na skrzydłach i ogonie. Ich głowa i szyja są niemal pozbawione piór, co jest adaptacją do ich specyficznego sposobu odżywiania się – spożywania padliny. Ta cecha ułatwia im utrzymanie higieny, ponieważ brak piór na tych częściach ciała zapobiega przywieraniu do nich resztek pokarmu. Wyjątkowym elementem ich wyglądu jest też żółta lub czerwona skóra na głowie oraz długi, zakrzywiony dziób, który umożliwia im efektywne oddzielanie mięsa od kości.
Ścierwnik jest znany z tego, że jest jednym z pierwszych ptaków drapieżnych pojawiających się na miejscu padliny. Jest to możliwe dzięki ich wyjątkowej zdolności do lokalizowania padłych zwierząt z dużych odległości, co zawdzięczają zarówno doskonałemu wzrokowi, jak i zdolności do wykorzystywania informacji od innych zwierząt. Mimo że ich głównym źródłem pożywienia jest padlina, mogą czasami polować na małe zwierzęta lub zjadać jaja.
Ścierwniki są ptakami monogamicznymi, co oznacza, że tworzą pary na całe życie. Sezon lęgowy jest zróżnicowany w zależności od regionu, ale zazwyczaj budują gniazda na niedostępnych skalnych półkach lub w szczelinach skalnych. Ich gniazda mogą być używane przez wiele lat i z każdym rokiem stają się większe, ponieważ ptaki dodają do nich nowy materiał. W jednym lęgu zwykle składają od jednego do trzech jaj, które są wysiadywane przez okres około 42 dni. Oba rodzice uczestniczą w opiece nad młodymi, karmiąc je pokarmem, który regurgitują.
Ścierwnik jest gatunkiem, który odgrywa kluczową rolę w ekosystemie jako „sprzątacz” – eliminuje padlinę, przyczyniając się do ograniczenia rozprzestrzeniania się chorób. Niestety, mimo jego znaczenia, ścierwnik jest gatunkiem zagrożonym. Jego populacja zmniejsza się z powodu wielu czynników, takich jak zatrucia, utrata siedlisk, zakłócenia w miejscach gniazdowania czy kolizje z liniami energetycznymi. Międzynarodowe i lokalne organizacje ochrony przyrody podejmują jednak działania na rzecz ochrony tego wyjątkowego ptaka, w tym programy ochrony siedlisk, monitoring populacji oraz działania edukacyjne mające na celu podniesienie świadomości na temat znaczenia ścierwników w przyrodzie.