Wagi i miary

Opis zwierzęcia

Czyż zwyczajny (Spinus spinus), znany również jako czyżyk lub szczygiełek, to niewielki, barwny ptak z rodziny łuszczakowatych, który zamieszkuje tereny Europy, północno-zachodniej Afryki i zachodniej oraz północnej Azji. Z wyglądu przypomina nieco swojego bliskiego krewniaka – szczygła, lecz wyróżnia się unikalnym ubarwieniem i nieco mniejszymi rozmiarami.

Samce charakteryzują się wyjątkowo pięknym, jaskrawym upierzeniem w odcieniach zieleni i żółci na grzbiecie, z czarnymi skrzydłami i ogonem, na których widnieją żółte plamy i paski, tworząc efektowny kontrast. Brzuch i boki mają kolor żółty, co jeszcze bardziej podkreśla ich atrakcyjny wygląd. Samice i młode ptaki są ubarwione skromniej – ich upierzenie jest bardziej matowe, z dominującymi odcieniami zieleni i brązu, co zapewnia im lepsze kamuflaż w środowisku naturalnym.

Czyż zwyczajny osiąga długość ciała około 12 cm i waży zaledwie 10-15 g, co czyni go jednym z mniejszych przedstawicieli rodziny łuszczakowatych. Mimo swoich niewielkich rozmiarów, jest to ptak bardzo ruchliwy i towarzyski. Żywi się głównie nasionami drzew iglastych, takich jak jodła, świerk czy sosna, ale w jego diecie znajdują się również nasiona roślin zielnych, a w okresie lęgowym – drobne owady i ich larwy.

Czyże zwyczajne są ptakami wędrownymi; populacje zamieszkujące północne i wschodnie obszary zasięgu w sezonie zimowym migrują na południe, do cieplejszych regionów Europy oraz północnej Afryki. Podczas migracji czyże często tworzą duże stada, co jest efektownym widokiem, szczególnie gdy zatrzymują się, aby paść się na nasionach ulubionych drzew.

Okres lęgowy czyża zwyczajnego rozpoczyna się wiosną, kiedy to samce w pełnym, jaskrawym upierzeniu stają się bardzo aktywne w poszukiwaniu partnerki. Gniazdo, zazwyczaj ukryte w gęstwinie iglastych gałęzi drzew, jest małe i zbudowane z gałązek, mchu, traw i innych miękkich materiałów. Samica składa 4-5 jaj, które wysiaduje przez około dwa tygodnie, podczas gdy samiec zajmuje się jej karmieniem.

Czyż zwyczajny, pomimo swojego rozległego zasięgu, w niektórych regionach może być zagrożony przez utratę siedlisk naturalnych, zwłaszcza przez wycinkę lasów iglastych, które są kluczowe dla jego przetrwania. Dlatego ochrona tych terenów jest istotna dla zachowania populacji tego barwnego i fascynującego ptaka.

Zachowanie i zwyczaje czyża zwyczajnego, w połączeniu z jego atrakcyjnym wyglądem, czynią go interesującym obiektem obserwacji dla ornitologów i miłośników ptaków. Jego żywiołowość, towarzyskość i piękne, kontrastowe upierzenie sprawiają, że jest to jeden z bardziej rozpoznawalnych i podziwianych małych ptaków w Europie.