Wagi i miary
Długość |
od 22 do 23 cm |
Masa |
od 70 do 90 g |
Rozpiętość skrzydeł |
od 34 do 39 cm |
Status zagrożenia
Opis zwierzęcia
Dzięcioł duży (Dendrocopos major) to jeden z najbardziej rozpoznawalnych i rozpowszechnionych przedstawicieli rodziny dzięciołowatych, występujący na terenie całej Europy oraz w północnej Azji. Jest to ptak o charakterystycznej, kontrastowej kolorystyce, która odgrywa kluczową rolę nie tylko w jego identyfikacji, ale także w komunikacji z innymi przedstawicielami gatunku.
Dorosłe osobniki osiągają zazwyczaj długość od 23 do 26 cm, co czyni je jednymi z większych przedstawicieli swojej rodziny w Europie. Ich rozpiętość skrzydeł wynosi od 34 do 39 cm. Wyróżniają się przede wszystkim czarno-białym upierzeniem, które u obu płci prezentuje się podobnie, z tą różnicą, że samce posiadają charakterystyczną czerwoną plamę na potylicy, która u samic jest zazwyczaj mniejsza lub całkowicie nieobecna. Ich brzuchy są białe, podczas gdy grzbiety pokrywa czarno-biała szachownica.
Dzięcioł duży jest ptakiem leśnym, preferującym zarówno lasy liściaste, jak i iglaste, choć można go również spotkać w parkach miejskich i dużych ogrodach, gdzie występują stare drzewa. Jego dieta jest wszechstronna i zmienia się w zależności od pory roku; latem żywi się głównie owadami i ich larwami, które zbiera z pni drzew, podczas gdy w zimie jego dieta może zawierać również nasiona i owoce.
Charakterystyczną cechą dzięcioła dużego jest sposób, w jaki zdobywa pokarm. Używa swojego silnego, ostrego dzioba do wykopywania larw z drzewa, a jego długi, kleisty język pozwala mu na wydobywanie owadów z głębokich szczelin w korze. Dźwięk bębnienia, czyli szybkiego i rytmicznego uderzania dziobem w pnie drzew, nie tylko służy dzięciołowi do zdobywania pokarmu, ale również do oznaczania terytorium i przyciągania partnera.
Rozród dzięcioła dużego rozpoczyna się wczesną wiosną. Para dzięciołów wspólnie wykuwa dziuplę w miękkim drewnie, najczęściej w starym lub chore drzewie, gdzie samica składa od 4 do 6 białych jaj. Oboje rodzice uczestniczą w wysiadywaniu jaj, które trwa około dwóch tygodni, a następnie w karmieniu piskląt aż do momentu, gdy są gotowe do opuszczenia gniazda.
Dzięcioł duży jest gatunkiem, który odgrywa ważną rolę w ekosystemie lasu, nie tylko jako regulator populacji owadów, ale także poprzez tworzenie dziupli, które mogą być wykorzystywane przez inne gatunki ptaków i małych ssaków. Mimo że w wielu regionach jego populacja jest stabilna, ochrona starych lasów jest kluczowa dla zachowania jego siedlisk i różnorodności biologicznej lasów, w których żyje.
Mapa występowania