Wagi i miary
Długość |
od 45 do 67 cm |
Masa |
11,3 kg |
Długość ogona |
od 50 do 85 cm |
Status zagrożenia
Opis zwierzęcia
Gerezanka ruda (Piliocolobus badius), znana również jako kolobus rudy, jest fascynującym i wyjątkowym gatunkiem małpy nadrzewnej zamieszkującym lasy deszczowe Afryki Zachodniej i Środkowej. Charakteryzuje się ona przede wszystkim swoją wyrazistą, rudą sierścią, która kontrastuje z czarną twarzą i długim, puszystym ogonem, często zakończonym białym pędzelkiem. Ten wyjątkowy wygląd nie tylko czyni ją jednym z najbardziej rozpoznawalnych gatunków małp afrykańskich, ale także podkreśla jej unikalne przystosowania do życia w gęstych lasach, gdzie barwa sierści może pomagać w maskowaniu się przed drapieżnikami.
Gerezanki rude są zwierzętami społecznymi, żyjącymi w dobrze zorganizowanych grupach liczących od kilkunastu do nawet kilkudziesięciu osobników. W skład takiej grupy wchodzą zarówno samce, jak i samice, a także ich potomstwo. Struktura społeczna tych zwierząt opiera się na silnych więziach rodzinnych i hierarchii, która pomaga w utrzymaniu porządku wewnątrz grupy. Komunikacja między członkami grupy jest kluczowym elementem ich społecznego życia, przy czym używają one szerokiego zakresu dźwięków, gestów i mimiki do wyrażania emocji, ostrzegania przed drapieżnikami czy informowania o znalezieniu pożywienia.
Dieta gerezanki rudej jest głównie liściożerna. Te małpy preferują młode liście, pędy, a także kwiaty i owoce, które znajdują w koronach drzew. Ich przystosowania do takiej diety obejmują specjalnie ukształtowany żołądek z kilkoma komorami, co umożliwia fermentację celulozy i efektywne trawienie trudno dostępnych składników odżywczych z roślin. Ten sposób odżywiania ma kluczowe znaczenie nie tylko dla ich przetrwania, ale także dla ekosystemu lasu, ponieważ poprzez zjadanie i trawienie nasion przyczyniają się do ich rozsiewania.
Niestety, gerezanka ruda stoi przed wieloma wyzwaniami, które zagrażają jej przetrwaniu. Należą do nich utrata i degradacja naturalnego środowiska życia spowodowana wylesianiem, ekspansją rolnictwa i budową dróg. Dodatkowo, są one polowane dla mięsa i futra, a także padają ofiarą handlu zwierzętami egzotycznymi. Te czynniki doprowadziły do znacznego spadku liczby populacji gerezanki rudej, co skutkuje tym, że Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) klasyfikuje ten gatunek jako zagrożony wyginięciem.
Ochrona gerezanki rudej wymaga skoordynowanych działań na wielu poziomach, w tym ochrony jej naturalnego środowiska, egzekwowania prawa zakazującego polowań i handlu, a także edukacji lokalnych społeczności na temat wartości i znaczenia tego niezwykłego gatunku. Istnieją już projekty ochronne i rezerwaty przyrody skupione na ochronie gerezanki rudej, ale potrzebne są dalsze wysiłki, aby zapewnić jej przetrwanie dla przyszłych pokoleń.