Wagi i miary
Długość |
od 49 do 57 cm |
Masa |
od 570 do 1750 g |
Rozpiętość skrzydeł |
od 93 do 127 cm |
Opis zwierzęcia
Jastrząb zwyczajny (Accipiter gentilis), znany również jako jastrząb gołębiarz, to średniej wielkości ptak drapieżny należący do rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae). Jest rozpowszechniony w wielu regionach Europy, Azji oraz Ameryki Północnej. Jego siedliska to przede wszystkim lasy, zarówno iglaste, mieszane, jak i liściaste, ale można go również spotkać w obszarach otwartych, takich jak parki czy tereny rolnicze, szczególnie w okresie migracji lub w poszukiwaniu pożywienia.
Wygląd tego ptaka może być dość zróżnicowany w zależności od regionu, jednak ogólnie jastrząb zwyczajny charakteryzuje się stosunkowo krótkimi, zaokrąglonymi skrzydłami i długim ogonem, co czyni go doskonale przystosowanym do manewrowania między drzewami w gęstym lesie. Samce są zazwyczaj mniejsze niż samice, co jest typowym zjawiskiem wśród ptaków drapieżnych. Upierzenie jastrzębi zwyczajnych jest zróżnicowane, ale zwykle dominują odcienie szarości, brązu i bieli. Młode ptaki mają bardziej prążkowane upierzenie niż dorosłe.
Jastrząb zwyczajny jest doskonałym myśliwym. Poluje głównie na mniejsze ptaki, takie jak wróble, gołębie czy jaskółki, choć w jego diecie znajdują się również małe ssaki, np. myszy czy nornice. Poluje z zasadzki, czekając w ukryciu, aż jego ofiara znajdzie się w zasięgu, a następnie atakując z zaskoczenia z wielką szybkością i zręcznością.
Okres lęgowy jastrzębia zwyczajnego przypada na wiosnę. Gniazdo, zbudowane z gałęzi, umieszczone jest wysoko na drzewach. Samica składa od 2 do 4 jaj, które wysiaduje przez około 35 dni. Młode są karmione przez obydwoje rodziców i opuszczają gniazdo po około 40 dniach od wyklucia, choć przez pewien czas pozostają jeszcze w pobliżu gniazda i są zależne od rodziców.
Jastrząb zwyczajny odgrywa ważną rolę w ekosystemie jako regulator populacji mniejszych zwierząt. Jego obecność w środowisku jest znakiem zdrowego, zrównoważonego ekosystemu. Niestety, w niektórych regionach jastrząb zwyczajny jest zagrożony przez utratę siedlisk, zatrucia pestycydami oraz nielegalne polowania. Ochrona jego naturalnego środowiska oraz ograniczenie zagrożeń jest kluczowe dla zachowania tego imponującego ptaka drapieżnego.