Wagi i miary
Dane biologiczne
Długość życia |
od 10 do 20 lat |
Opis zwierzęcia
Półpalczyk turecki (Hemidactylus turcicus), znany również jako gekon turecki, to mały gatunek jaszczurki z rodziny gekonowatych, szeroko rozprzestrzeniony w krajach basenu Morza Śródziemnego, a także w wielu innych regionach świata, gdzie został introdukowany przez człowieka. Charakterystyczne dla tego gatunku są jego adaptacyjne zdolności, dzięki którym potrafi przetrwać w różnorodnych środowiskach, od miejskich po naturalne siedliska.
Długość ciała półpalczyka tureckiego może osiągnąć od 10 do 15 cm, wliczając w to ogon, który stanowi znaczącą część jego długości. Jego skóra jest pokryta drobnymi łuskami, a kolorystyka zmienia się w zależności od otoczenia i może przyjmować różne odcienie szarości, brązu czy żółci, co umożliwia mu skuteczne maskowanie się przed drapieżnikami. Na brzuchu ma jaśniejsze, niemal białe odcienie. Charakterystyczną cechą są również duże, wyłupiaste oczy z pionowymi źrenicami, umożliwiające mu widzenie nocne.
Gekon turecki jest zwierzęciem nocnym i prowadzi samotniczy tryb życia. Dzień spędza ukryty w szczelinach murów, pod kamieniami czy wśród liści, aby uniknąć ekstremalnych temperatur i drapieżników. Po zmroku wychodzi na żer, polując głównie na owady i inne małe bezkręgowce. Jego zdolność do poruszania się po pionowych powierzchniach i nawet po suficie jest możliwa dzięki specjalnej budowie łapek, które są wyposażone w setki mikroskopijnych włosków, tworzących przyczepność na zasadzie efektu Van der Waalsa.
Rozmnażanie półpalczyka tureckiego ma miejsce w cieplejszych miesiącach roku. Samica składa od 1 do 2 jaj, które ukrywa w bezpiecznym, wilgotnym miejscu. Jaja inkubują przez około 60-80 dni, po czym wykluwają się młode gekony, już w pełni samodzielne i zdolne do przetrwania w trudnych warunkach.
Półpalczyk turecki jest gatunkiem, który świetnie adaptuje się do życia w pobliżu ludzi. Często można go spotkać na ścianach budynków, w ogrodach czy nawet w domach, gdzie poluje na owady, pełniąc funkcję naturalnego insektycydy. Jego obecność w ekosystemie miejskim jest postrzegana pozytywnie, ze względu na pomoc w kontrolowaniu populacji szkodliwych owadów.
Pomimo szerokiego rozprzestrzenienia i zdolności adaptacyjnych, półpalczyk turecki, jak wiele innych gatunków dzikiej fauny, może być zagrożony przez zmiany środowiskowe, utratę siedlisk naturalnych i zanieczyszczenie. Ochrona jego naturalnych siedlisk, a także zrozumienie i szacunek dla jego roli w ekosystemach, są kluczowe dla zachowania tego fascynującego gatunku na przyszłe pokolenia.