Wagi i miary
Dane biologiczne
Długość życia |
od 5 do 15 lat |
Opis zwierzęcia
Platana szponiasta (Xenopus laevis), znana również jako żaba szponiasta, jest fascynującym gatunkiem płaza, który należy do rodziny Pipidae. Ten wyjątkowy organizm zamieszkuje słodkowodne zbiorniki wodne Afryki Subsaharyjskiej, od Sudanu i Senegalu po RPA i Namibię, preferując stojące lub wolno płynące wody bogate w roślinność.
Dorosłe osobniki osiągają zazwyczaj od 10 do 12 centymetrów długości, chociaż zdarzają się także większe, mogące dorastać do 15 centymetrów. Charakterystyczną cechą Platany szponiastej jest jej ciało, które jest płaskie i szerokie, przystosowane do życia w wodzie. Skóra zwierzęcia jest gładka, pokryta drobnymi gruczołami śluzowymi, które pomagają w ochronie przed bakteriami i grzybami, a także ułatwiają przemieszczanie się w wodzie. Kolor skóry może wahać się od oliwkowo-zielonego do brązowego, często z ciemniejszymi plamami, co pomaga w kamuflażu wśród roślinności wodnej.
Platana szponiasta posiada kilka niezwykłych cech, które odróżniają ją od innych płazów. Jedną z nich są jej małe, okrągłe oczy umieszczone na górze głowy, co pozwala jej dostrzegać ofiary i drapieżniki, będąc zanurzoną w wodzie. Ponadto, zwierzę to nie posiada języka ani zewnętrznych uszu, co jest kolejną adaptacją do życia wodnego. Komunikacja między osobnikami odbywa się za pomocą dźwięków – samce wydają charakterystyczne rechoty w celu przyciągnięcia samic.
Jedną z najbardziej charakterystycznych cech Platany szponiastej są jej "szpony", które dały nazwę gatunkowi. Na trzech środkowych palcach tylnych łap znajdują się czarne, ostre szpony, służące do obrony przed drapieżnikami oraz jako pomoc w rozrywaniu zdobyczy. Jest to unikalna cecha wśród płazów.
W swoim naturalnym środowisku Platana szponiasta jest wszystkożerna. Jej dieta składa się głównie z małych bezkręgowców, takich jak larwy owadów, małe ryby czy skorupiaki, ale nie gardzi również materią roślinną. Poluje, wykorzystując głównie zmysł dotyku i węchu, gdyż jej wzrok jest przystosowany do wykrywania ruchu, a nie do szczegółowego rozpoznawania form.
Platana szponiasta jest gatunkiem o dużym znaczeniu naukowym i medycznym. Ze względu na swój unikatowy rozwój embrionalny oraz łatwość hodowli w laboratorium, stała się ważnym organizmem modelowym w biologii rozwojowej, genetyce oraz toksykologii.
Jednak, pomimo swojej obecności w badaniach naukowych, Platana szponiasta stanowi również zagrożenie jako gatunek inwazyjny w niektórych częściach świata, gdzie została introdukowana przez człowieka. W tych regionach może mieć negatywny wpływ na lokalne ekosystemy, przyczyniając się do spadku bioróżnorodności.
Platana szponiasta jest fascynującym przykładem adaptacji do życia wodnego i odgrywa ważną rolę w swoim naturalnym środowisku, a także w nauce. Jednakże, jak każdy gatunek, wymaga odpowiedniego podejścia, aby jej obecność nie prowadziła do negatywnych skutków dla innych ekosystemów.