Wagi i miary
Długość |
od 27 do 29 cm |
Masa |
od 50 do 320 g |
Rozpiętość skrzydeł |
od 36 do 40 cm |
Opis zwierzęcia
Żołna zwyczajna (Merops apiaster) to fascynujący przedstawiciel awifauny, który z pewnością przyciąga uwagę swoim wyjątkowym wyglądem i zachowaniami. Jest to gatunek ptaka z rodziny żołn (Meropidae), który wyróżnia się na tle innych przedstawicieli flory i fauny swoją barwną, wręcz bajkową szatą piórową oraz niezwykłymi zwyczajami życiowymi.
Wygląd żołny zwyczajnej można opisać jako prawdziwie spektakularny. Długość ciała tego ptaka wynosi około 25-29 cm, z czego dużą część, bo aż 10 cm, stanowi długi, smukły ogon zakończony charakterystycznymi "szpicami". Rozpiętość skrzydeł osiąga około 36-40 cm. Samice są nieco mniejsze i mniej barwne niż samce, ale obie płci zachwycają paletą kolorów. Głowa, grzbiet oraz pierś zdobią odcienie turkusu i błękitu, a brzuch jest żółty. Charakterystyczne są również czarne pasy przecinające żółtą pierś oraz czarne "maski" wokół oczu. Skrzydła mają brązowawe zabarwienie z zielonym połyskiem, a długi ogon jest niebiesko-zielony.
Żołny zwyczajne zamieszkują otwarte przestrzenie takie jak pola, łąki i obszary z rzadko rozmieszczonymi drzewami, preferując cieplejsze regiony Europy, Azji oraz Afryki. W Polsce pojawiają się na wiosnę, by tu gniazdować, a na jesieni odlatują do Afryki, gdzie spędzają zimę. Są to ptaki wyjątkowo towarzyskie, żyjące w koloniach, co dodatkowo podkreśla ich społeczny charakter.
Dieta żołn zwyczajnych składa się głównie z owadów, wśród których największą część stanowią pszczoły, osy i trzmiele. Ich sposób polowania jest równie fascynujący, co ich wygląd. Żołny polują w locie, z zaskakującą zręcznością łapiąc swoje ofiary w powietrzu. W trakcie karmienia młodych, rodzice potrafią przynieść do gniazda kilkaset owadów dziennie, co świadczy o ich niezwykłej skuteczności i wytrwałości.
Rozmnażanie żołn zwyczajnych jest kolejnym interesującym aspektem ich życia. Gniazda wydrążają w pionowych ścianach piaskowców lub w ziemi, na brzegach rzek lub w stromych skarpach. Tunel, który może mieć nawet do 2 metrów długości, prowadzi do komory lęgowej, gdzie samica składa od 4 do 7 jaj. Zarówno samica, jak i samiec biorą udział w inkubacji jaj, która trwa około 20 dni. Po wykluciu, młode są karmione przez obydwoje rodziców, aż do momentu opuszczenia gniazda.
Żołna zwyczajna, pomimo swojego pięknego i niezwykłego wyglądu, jest gatunkiem, którego populacja w wielu regionach doświadcza spadków, głównie z powodu utraty naturalnych siedlisk oraz stosowania pestycydów, które zmniejszają liczebność ich głównych źródeł pokarmu. Ochrona tego gatunku i jego środowiska naturalnego jest kluczowa dla zachowania jego populacji oraz różnorodności biologicznej naszej planety.