Status zagrożenia
Opis zwierzęcia
Bielaczek (Mergellus albellus), znany również jako łabędzionek, to niewielki przedstawiciel rodziny kaczkowatych. Jego wygląd jest bardzo charakterystyczny i wyróżnia się na tle innych ptaków wodnych. Dorosłe osobniki osiągają długość ciała około 38-44 cm, z rozpiętością skrzydeł dochodzącą do około 67-73 cm. Masa ciała waha się w granicach 500-700 g, co czyni go stosunkowo lekkim ptakiem.
Samce bielaczka w szacie godowej prezentują się wyjątkowo efektownie. Ich upierzenie jest przeważnie białe, z wyjątkiem czarnych lotek skrzydłowych, co tworzy kontrastujący i łatwo rozpoznawalny wzór. Na głowie wyróżnia się cienki, czarny pasek, biegnący od dzioba przez oko do tylnej części głowy. Dziób jest cienki, o ostrych krawędziach, przystosowany do łapania małych ryb, którymi bielaczki się głównie żywią. W okresie niegodowym samce tracą swoje jaskrawe upierzenie na rzecz bardziej stonowanej szaty, która przypomina ubarwienie samic i młodych ptaków.
Samice i młode ptaki są ubarwione skromniej. Ich upierzenie jest głównie szarobrązowe, z jasnymi plamami i pasami, co pozwala im lepiej wtopić się w otoczenie podczas odpoczynku na brzegu zbiorników wodnych. Dziób samicy, podobnie jak u samca, jest cienki i długi, ale często ma mniej wyrazistą kolorystykę.
Bielaczek to ptak wędrowny, który gniazduje na północy Europy i Azji, a na zimę przemieszcza się do cieplejszych rejonów Europy Południowej, północnej Afryki oraz południowej Azji. Preferuje małe, zaciszne zbiorniki wodne z obfitymi roślinami wodnymi, które stanowią zarówno schronienie, jak i źródło pożywienia.
W okresie lęgowym bielaczki są bardzo terytorialne. Budują gniazda ukryte wśród roślinności wodnej, gdzie samica składa od 6 do 9 jaj. Zarówno samica, jak i samiec biorą aktywny udział w wysiadywaniu jaj oraz w opiece nad pisklętami, które są zdolne do opuszczania gniazda już niedługo po wykluciu.
Bielaczek, choć nie jest obecnie uznawany za gatunek zagrożony, stoi przed szeregiem wyzwań związanych z utratą naturalnych siedlisk, zanieczyszczeniem wód oraz zmianami klimatycznymi, które mogą wpływać na dostępność jego naturalnego pożywienia. Ochrona jego naturalnych siedlisk, wraz z monitorowaniem populacji, jest kluczowa dla zachowania tego pięknego i niezwykłego ptaka wodnego dla przyszłych pokoleń.