Opis zwierzęcia

Cyraneczka kasztanowata (Anas castanea) jest małym, lecz wyjątkowo urokliwym przedstawicielem rodziny kaczkowatych. Znana również pod nazwami cyraneczka rdzawa czy kaczka kasztanowata, ta ptasia osobliwość wyróżnia się na tle innych kaczek nie tylko ze względu na swój niewielki rozmiar, ale przede wszystkim dzięki charakterystycznemu ubarwieniu.
Sylwetka cyraneczki kasztanowatej jest zgrabna i zwarta, z relatywnie krótkim ogonem i charakterystycznym, nieco zaokrąglonym kształtem ciała. Długość ciała dorosłych osobników waha się od 40 do 48 cm, co czyni je jednymi z mniejszych przedstawicieli kaczkowatych.
Samce i samice cyraneczki kasztanowatej różnią się wyglądem, co jest typowym zjawiskiem u większości kaczek. Samce w okresie godowym prezentują się wyjątkowo okazale, z przeważającą kasztanową barwą grzbietu i boków, kontrastującą z ciemniejszą, niemal czarną głową i szyją. Ich piersi zdobi jasna, niemal biała plama, a boki ciała przybierają ciepłe, rdzawe odcienie. Dopełnieniem ich wyglądu są charakterystyczne, jaskrawożółte dzioby i jasne, prawie białe tęczówki oczu, które dodają im wyrazistości.
Samice natomiast prezentują bardziej stonowaną paletę barw, co jest typowe dla wielu gatunków ptaków i służy lepszemu kamuflowaniu się w środowisku. Ich upierzenie jest przeważnie brązowe z ciemniejszymi plamkami i pasami, które doskonale pozwalają im zlewać się z otoczeniem, szczególnie podczas wysiadywania jaj. Dziób samicy, w odróżnieniu od samca, ma bardziej stonowaną, ziemistą barwę.
Cyraneczki kasztanowate zamieszkują głównie tereny Australii i Tasmanii, gdzie preferują różnorodne środowiska wodne, od małych, zacisznych zbiorników wodnych po duże jeziora i rzeki. Są to ptaki w dużej mierze osiadłe, choć niektóre populacje mogą przemieszczać się na niewielkie odległości w poszukiwaniu żywności lub lepszych warunków do życia.
W diecie cyraneczek kasztanowatych dominują roślinne pokarmy, takie jak nasiona, liście i inne części roślin wodnych. Nie stronią jednak również od drobnych bezkręgowców, które stanowią uzupełnienie ich diety, zwłaszcza w okresie lęgowym.
Okres lęgowy cyraneczek kasztanowatych jest ściśle związany z dostępnością pokarmu i warunkami środowiskowymi. Gniazda budują zazwyczaj w ukryciu, wśród gęstej roślinności w pobliżu wody. Samica składa od 6 do 10 jaj, które następnie wysiaduje przez około 26 dni. Młode są zagniazdownikami i już krótko po wykluciu są w stanie opuścić gniazdo i podążać za matką w poszukiwaniu pokarmu.
Cyraneczka kasztanowata, pomimo swojego ograniczonego zasięgu występowania, nie jest obecnie uznawana za gatunek zagrożony. Jednakże, jak każdy gatunek dzikiej fauny, wymaga ochrony i monitorowania, aby zapewnić jej długoterminowe przetrwanie w zmieniającym się świecie.