Status zagrożenia

Opis zwierzęcia

Markaczek zwyczajny (Melanitta nigra) jest fascynującym ptakiem wodnym należącym do rodziny kaczkowatych. Jego wyjątkowa uroda i interesujące zachowania sprawiają, że jest to interesujący obiekt obserwacji dla ornitologów i miłośników przyrody.
Wygląd tego ptaka jest charakterystyczny i dość łatwo rozpoznawalny. Dorosłe samce mają niemal całkowicie czarne upierzenie, które w słoneczne dni może wydawać się nieco połyskujące, z subtelnymi odcieniami zielonego. To, co wyróżnia markaczka zwyczajnego, to biała plama pod okiem, która stanowi kontrast dla jego ciemnego upierzenia. Dziób samców jest wyjątkowy, ma kształt nieco przypominający kaczor, z charakterystyczną, dużą, żółtą plamą u nasady. Samice i młode ptaki są bardziej stonowane kolorystycznie, mają brązowe upierzenie z jaśniejszymi plamami, co pozwala im lepiej wtopić się w otoczenie podczas odpoczynku na wodzie czy w trzcinach.
Markaczek zwyczajny jest średniej wielkości ptakiem; dorosłe osobniki mogą osiągać długość ciała od 45 do 55 cm, z rozpiętością skrzydeł dochodzącą do około 80-90 cm. Jego masa ciała waha się od 900 do 1200 g, co czyni go stosunkowo ciężkim wśród ptaków wodnych.
Ten gatunek preferuje zimne wody północnego Atlantyku i Arktyki, gdzie prowadzi w większości wodny tryb życia. W Polsce markaczek zwyczajny jest ptakiem zimującym, pojawiającym się na Bałtyku, choć jego obserwacje są rzadsze niż innych gatunków kaczek. Ptak ten jest doskonałym pływakiem i nurkiem, potrafiącym zanurkować na głębokość do kilkudziesięciu metrów w poszukiwaniu pokarmu, którym są głównie małe ryby, skorupiaki oraz różnego rodzaju organizmy morskie.
W okresie lęgowym markaczki zwyczajne wykazują interesujące zachowania społeczne, tworząc więzi parowe. Gniazda zakładają zazwyczaj na ziemi, w ukryciu między roślinnością, nieopodal wody. Samica składa od 5 do 10 jaj, które następnie wysiaduje przez około miesiąc. Młode są zagniazdownikami i szybko po wykluciu są w stanie podążać za matką do wody, gdzie rozpoczynają naukę pływania i nurkowania.
Ochrona markaczka zwyczajnego jest ważna z punktu widzenia zachowania bioróżnorodności. Chociaż globalnie nie jest uznawany za gatunek zagrożony, lokalne populacje mogą być narażone na spadek z powodu zmian klimatu, zanieczyszczenia wód oraz utraty naturalnych siedlisk. W Polsce jest objęty ścisłą ochroną gatunkową, co podkreśla potrzebę zachowania jego naturalnego środowiska życia.
Podsumowując, markaczek zwyczajny jest fascynującym i pięknym ptakiem wodnym, którego obserwacja może dostarczyć wielu niezapomnianych wrażeń. Jego obecność w polskich wodach, choć okresowa, jest cennym elementem bioróżnorodności i świadczy o bogactwie naszego naturalnego dziedzictwa.