Opis zwierzęcia

Płatkonóg szydłodzioby (Phalaropus lobatus) jest jednym z bardziej niezwykłych ptaków wodnych, należącym do rodziny bekasowatych. Cechuje go szereg unikatowych cech i zachowań, które wyróżniają go na tle innych przedstawicieli tej grupy. Jego nazwa naukowa, pochodząca z greckiego "phalaros" oznaczająca błyszczący i "pous, podos" - stopa, oraz łacińskiego "lobatus" - płatowaty, odnosi się do charakterystycznych, szerokich stóp przystosowanych do pływania i błyszczącego upierzenia podczas sezonu godowego.

Występowanie i środowisko życia:
Płatkonóg szydłodzioby to ptak o zasięgu arktycznym, gniazdujący na obszarach północnej Europy, Azji i Ameryki Północnej. W okresie zimowym migruje na południe, docierając do wybrzeży południowej Ameryki, Afryki oraz południowej Azji i Australii. Jego środowiskiem życia są otwarte przestrzenie wodne, takie jak płytkie słodkowodne i słonawowodne jeziora, bagna czy wybrzeża morskie, gdzie może znaleźć odpowiednie warunki do żerowania.

Wygląd:
Płatkonóg szydłodzioby jest niewielkim ptakiem, osiągającym długość ciała około 18-21 cm i rozpiętość skrzydeł 37-42 cm. Wyróżnia się smukłym, aczkolwiek krępym ciałem, długimi, cienkimi nogami i charakterystycznym, cienkim i długim dziobem przypominającym szydło, którym skutecznie wyszukuje pokarm. W okresie godowym samica przybiera jaskrawe barwy, z dominującym czerwienią i złotem na grzbiecie oraz szarymi i białymi odcieniami na brzuchu, co jest odwróceniem typowych dla ptaków wzorców, gdzie to samce są bardziej barwne. Samiec natomiast jest bardziej stonowany kolorystycznie. Poza sezonem godowym płatkonogi szydłodziobe przybierają bardziej umiarkowane barwy, stając się głównie szaro-białe z ciemniejszymi oznaczeniami.

Zachowanie i tryb życia:
Płatkonóg szydłodzioby jest ptakiem wodnym, który spędza większość czasu na otwartych wodach. Jego unikatową cechą jest sposób żerowania - kręci się w wodzie jak bąk, tworząc wiry, które ułatwiają mu dostęp do pokarmu. Żywi się głównie małymi skorupiakami, owadami wodnymi oraz innymi drobnymi organizmami wodnymi. W czasie żerowania często można zaobserwować, jak używa swoich szerokich stóp do utrzymania się na powierzchni wody, a długi, cienki dziób do wyszukiwania i chwytania pokarmu.

Rozmnażanie:
Płatkonóg szydłodzioby odwraca typowe dla ptaków role płciowe. To samica jest bardziej barwna i agresywnie konkurowa o samca, który zajmuje się wysiadywaniem jaj i opieką nad pisklętami. Samica składa od 3 do 4 jaj w gnieździe zlokalizowanym na ziemi, w pobliżu wody. Po złożeniu jaj, może ona opuścić samca i szukać kolejnego partnera do rozrodu. Inkubacja jaj trwa około 18-22 dni, a pisklęta są zagniazdownikami, co oznacza, że opuszczają gniazdo niemal zaraz po wykluciu, choć przez pierwsze dni swojego życia są nadal zależne od opieki ojcowskiej.

Ochrona i zagrożenia:
Chociaż na większości swojego zasięgu płatkonóg szydłodzioby nie jest uznawany za gatunek zagrożony, to jednak zmiany klimatyczne, degradacja siedlisk oraz zanieczyszczenie środowiska mogą stanowić poważne zagrożenie dla jego populacji. Ochrona jego naturalnych siedlisk, zwłaszcza terenów lęgowych i zimowisk, jest kluczowa dla zachowania tego niezwykłego gatunku.