Status zagrożenia

Opis zwierzęcia

Riszta, znana również jako Dracunculus medinensis, jest pasożytniczym nicieniem, który wywołuje chorobę znaną jako drakunkuloza. Ta choroba pasożytnicza, choć obecnie rzadka dzięki skutecznym programom zwalczania, w przeszłości była powszechna w wielu regionach Afryki, Azji i Bliskiego Wschodu. Riszta jest interesującym przykładem ewolucyjnej adaptacji pasożyta do specyficznego sposobu infekowania swoich żywicieli.

Długość dojrzałej samicy riszty może osiągnąć od 70 cm do nawet 120 cm, przy średnicy około 1-2 mm, co czyni ją jednym z najdłuższych nicieni pasożytujących w ciele ludzkim. Samce są znacznie mniejsze, osiągają około 4 cm długości i zazwyczaj giną po kopulacji wewnętrznej.

Cykl życiowy riszty jest złożony i wymaga obecności pośrednich żywicieli – małych skorupiaków z rodziny wioślarkowatych (Cyclopidae), które zjadane są przez ludzi wraz z zanieczyszczoną wodą. Larwy riszty, znajdujące się w organizmie wioślarek, są uwalniane do układu pokarmowego człowieka, gdzie przechodzą przez ściany jelitowe i dostają się do tkanki podskórnej. Tam samice dojrzewają i po około roku migrują do skóry, najczęściej w okolice nóg, tworząc bolesne, wrzodziejące guzy, z których mogą wystawać ich tylne końce. Gdy guz styka się z wodą, samica wydala tysiące larw, zamykając cykl życiowy.

Choroba wywoływana przez risztę, drakunkuloza, charakteryzuje się początkowo niewielkimi objawami, które mogą być łatwo pominięte. Z czasem jednak, kiedy samica zaczyna migrować w kierunku skóry, pojawia się silny ból, obrzęk i czasem gorączka. Ostatecznie, formuje się owrzodzenie, przez które samica wydala larwy. Proces ten jest niezwykle bolesny dla zainfekowanej osoby.

Zwalczanie drakunkulozy skupia się głównie na prewencji, poprzez edukację na temat konieczności filtrowania i gotowania wody przed spożyciem oraz unikania kontaktu z wodą stojącą, która może być zanieczyszczona larwami. Dzięki międzynarodowym wysiłkom, liczba przypadków drakunkulozy znacznie spadła w ostatnich dekadach, co daje nadzieję na całkowite wyeliminowanie tej choroby w przyszłości.

Riszta jest przykładem na to, jak pasożyty mogą wpływać na życie ludzi, ale również jak przez wspólne globalne działania można skutecznie zwalczać choroby pasożytnicze. Pomimo swojej groźnej natury, Dracunculus medinensis staje się coraz bardziej reliktem przeszłości, co jest znaczącym osiągnięciem w dziedzinie zdrowia publicznego.